• PN-EN 998-2:2016-12 „Wymagania dotyczące zapraw do murów. Część 2: Zaprawa murarska”;

• PN-B-10104:2014-03 „Wymagania dotyczące zapraw murarskich ogólnego przeznaczenia. Zaprawy murarskie według przepisu, wytwarzane na miejscu budowy”.

Główną rolą zaprawy jest zapewnienie połączenia muru. Prawidłowe połączenie elementów murowych zaprawą ma wpływ na właściwe przeniesienie obciążeń, a tym samym na bezpieczeństwo całej konstrukcji. Równorzędną rolę elementów tworzących mur podkreśla jego definicja zawarta w normie PN-EN 1996-1-1 tzn. mur jest materiałem konstrukcyjnym utworzonym z elementów murowych, ułożonych w określony sposób i trwale połączonych ze sobą odpowiednio dobraną zaprawą murarską.

Od czego zacząć dobierając zaprawę murarską?
Mając wybrany konkretny rodzaj elementów murowych przymierzając się do doboru zaprawy murarskiej szczególną uwagę należy zwrócić na dwa parametry: wytrzymałość oraz przyczepność (określaną również jako wytrzymałość spoiny).

Wytrzymałość zaprawy na ściskanie definiują klasy (marki) oznaczone literą M oraz symbolem liczbowym określającym wytrzymałość na ściskanie fm w MPa, np. M5. Wytrzymałość zaprawy musi odpowiadać tej, którą założono w projekcie budowlanym. Zaprawa uzyska zakładaną wytrzymałość jedynie pod warunkiem odpowiedniego przygotowania. Niewłaściwe proporcje składników np. zbyt duża ilość wody mogą znacząco obniżyć ten kluczowy parametr. Natomiast dobór odpowiedniej wytrzymałości ma istotne znaczenie dla trwałości muru, niekorzystne jest stosowanie zapraw ani zbyt słabych, ani zbyt mocnych (zbyt wysoka wytrzymałość zaprawy może powodować pękanie muru).

Drugim najważniejszym parametrem doboru zaprawy jest jej przyczepność, czyli siła związania zaprawy z podłożem. Przyczepność jest również rozumiana jako stopień pokrycia elementu murowego zaprawą. Zaprawa ma szczelnie i trwale łączyć ze sobą elementy muru. Właśnie dlatego powinna na jak największej powierzchni dokładnie przylegać do podłoża. Co istotne, przyczepność może się różnić w przypadku poszczególnych rodzajów elementów murowych. Należy dobierać zaprawę przeznaczoną do konkretnego materiału budowlanego. Zaprawa uniwersalna rzadko się sprawdza.

Dlaczego dobór zaprawy murarskiej jest tak istotny?
Wybór stosownej zaprawy ma znaczenie dla właściwej ochrony całej konstrukcji budynku. Nieprawidłowości w tym zakresie mogłyby spowodować niebezpieczne i bardzo kosztowne uszkodzenia.

Rodzaj badanych parametrów różni się w zależności od tego czy analizowana jest zaprawa świeżo zarobiona czy też stwardniała. W przypadku świeżo zarobionych zapraw sprawdza się takie parametry fizyczne, jak:

• gęstość objętościowa;

• wydajność objętościowa próbnego zarobu;

• czas zachowania właściwości roboczych;

• skłonność do rozwarstwiania się;

• konsystencja i plastyczność;

• więźliwość;

• zawartość powietrza.

Z kolei dla zaprawy stwardniałej bada się:

• wilgotność;

• mrozoodporność;

• gęstość objętościową;

• kapilarne podciąganie wody;

• wytrzymałość na zginanie;

• ściskanie i rozciąganie;

• nasiąkliwość;

• skurcz;

• współczynnik rozmiękania oraz przyczepność zaprawy do podłoża.