Prowadzenie instalacji – wykonywanie bruzd i wnęk

W każdym budynku występuje konieczność poprowadzenia instalacji. Zgodnie z wytycznymi Systemu Budowy H+H instalacje elektryczne należy prowadzić w warstwie tynku lub jeżeli jest to z jakiegoś powodu niemożliwe, w bruzdach. Jakie są ogólne wytyczne prowadzenia instalacji w przypadku wykonywania bruzd i wnęk w ścianach?

W świetle normy
Przytaczając definicję normową bruzda to otwarty kanał w murze. Wnęka natomiast, według zapisów tej samej normy, jest wgłębieniem w licu ściany. Analizując ten zapis należy rozumieć bruzdę jako długi kanał o niewielkiej głębokości i szerokości, a wnękę jako wgłębienie o większej głębokości oraz szerokości lecz o niewielkiej długości.

W normie PN-EN 1996-1-1 podano wymiary wnęk i bruzd pomijalnych w obliczeniach. Przyjmuje się, że zachowanie wymiarów normowych nie powoduje osłabienia żadnych parametrów fizycznych ściany. Bruzdy i wnęki o wymiarach przekraczających wytyczne normowe powinny być ujęte w obliczeniach jako tzw. przekrój osłabiony (zmniejszenie obliczeniowego przekroju ściany). Jest to analiza, która powinna być wykonana przez projektanta konstrukcji. Każdorazowo należy przeprowadzać obliczenia dla ścian o szerokości mniejszej niż 85 mm – w tych ścianach nie powinno się prowadzić instalacji w bruzdach bez sprawdzenia obliczeniowego wpływu bruzdy na parametry przegrody. Nie zaleca się również prowadzenia bruzd lub wnęk przez nadproża lub inne elementy konstrukcyjne wbudowane w ścianę, nie powinny być one prowadzone również przez zbrojone elementy konstrukcji murowych. Te zalecenia bezpośrednio wynikają z ochrony parametrów mechanicznych i jedynie projektant konstrukcji po dokładnej analizie może wyrazić zgodę na wykonanie bruzd w wymienionych „wrażliwych” fragmentach konstrukcji.

Jak prawidłowo zrobić bruzdy w betonie komórkowym i silikatach?
Ze względu na znacznie różniącą się gęstość materiału wykonywanie bruzd różni się dla przegród wykonanych z betonu komórkowego oraz dla przegród wykonanych z silikatu. W ścianach wykonanych z betonu komórkowego niewielkim nakładem sił można wykonać bruzdy ręcznym rylcem. W przypadku masywnej ściany silikatowej bruzdy powinno się wycinać, np. przy użyciu bruzdownicy. W obydwu przypadkach należy unikać wykuwania, zwłaszcza dla ścian o grubości mniejszej niż 180 mm.

Nie zalecamy prowadzenia instalacji w kanałach powstałych z połączenia drążeń bloczków (silikatowych) układanych w kolejnych warstwach, ponieważ powoduje to utrudnienia wykonawcze, a także wpływa na pogorszenie izolacyjności akustycznej i szczelności budynku.